Niepokalane Serce Najświętszej Maryi Panny
O Sercu Maryi jako pierwszy pisze św. Łukasz (Łk 2, 19. 51). Pierwsze
ślady kultu Serca Maryi napotykamy już w XII w. I tak o Sercu Maryi
wspominają: św. Azelm (+ 1109), jego uczeń Eudmer (+ 1124), Hugo od św.
Wiktora (+ 1141), św. Bernard (+ 1153), św. Herman Józef (+ 1236), św.
Bonawentura (+ 1274), św. Albert Wielki (+ 1280), Tauler (+ 1361), bł.
Jakub z Voragine (+ 1298), św. Mechtylda (+ 1299), św. Gertruda Wielka
(+ 1303), św. Brygida Szwedzka (+ 1373) i inni.
Na wielką skalę kult Serca Maryi rozwinął św. Jan Eudes (1601-1680).
Kult, który szerzył, nosił nazwę Najświętszego Serca Maryi lub
Najsłodszego Serca Maryi. Jak wiemy, łączył go ze czcią Serca Pana
Jezusa. Odtąd powszechne są obrazy Serca Jezusa i Serca Maryi. Najwięcej
jednak do rozpowszechnienia czci Serca Maryi przyczynił się ks.
Geretes, proboszcz kościoła Matki Bożej Zwycięskiej w Paryżu. W roku
1836 założył on bractwo Matki Bożej Zwycięskiej, mające za cel
nawracanie grzeszników przez Serce Maryi. W roku 1892 bractwo liczyło 20
milionów członków.
W objawieniu "cudownego medalika Matki Bożej Niepokalanej", jakie
otrzymała w roku 1830 św. Katarzyna Laboure, są umieszczone dwa Serca:
Jezusa i Maryi. Św. Antoni Maria Klaret (+ 1870) Niepokalane Serce Maryi
ustanowił Patronką swojego zgromadzenia. Co więcej, Serce Niepokalane
Maryi umieścił w herbie tegoż zakonu.
W wieku XIX rozpowszechniło się nabożeństwo do Niepokalanego Serca Maryi
dla podkreślenia przywileju Jej Niepokalanego Poczęcia i wszystkich
skutków, jakie ten przywilej na Maryję sprowadził. To nabożeństwo w
ostatnich dziesiątkach lat stało się powszechne. Początek temu
nabożeństwu dało ogłoszenie dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Maryi przez
papieża Piusa IX w roku 1854, jak też objawienia Matki Bożej w Lourdes
(1858). Najbardziej jednak przyczyniły się do tego głośne objawienia
Matki Bożej w Fatimie w roku 1917.
Dnia 13 maja 1917 roku, kiedy dzieci: Łucja (lat 10), jej cioteczny brat
Franciszek (lat 9) i Hiacynta (siostra Franciszka, lat 7) w odległości 3
km od Fatimy pasły swoje owce, ujrzały nagle silny błysk ognia jakby
potężnej błyskawicy, który powtórzył się dwa razy. Zaniepokojone dzieci
zaczęły zabierać się do domu ze swymi owcami. Ujrzały nagle na dębie
postać Matki Bożej i usłyszały Jej głos: "Nie bójcie się, przychodzę z
nieba. Czy jesteście gotowe na wszelkie cierpienia i pokuty, aby
sprawiedliwości Bożej zadośćuczynić za grzechy, jakie Jego Majestat
obrażają? Jesteście gotowe nieść pociechę memu Niepokalanemu Sercu?". W
imieniu trojga odpowiedziała najstarsza Łucja: "Tak jest, bardzo tego
chcemy". Matka Boża poleciła dzieciom, aby przychodziły na to samo
miejsce co miesiąc 13 każdego miesiąca.
Dzieci wzięły sobie głęboko do serca polecenie z nieba i zadawały sobie w
tym czasie najrozmaitsze pokuty i cierpienia na wynagrodzenie Panu Bogu
za grzechy ludzkie. W czerwcu Łucja usłyszała od Maryi: "Moje Serce
Niepokalane chciałoby Panu Bogu składać dusze odkupione, jako kwiaty
przed Jego tronem". W lipcu Maryja powiedziała: "Musisz ofiarować się za
grzechy. Kiedy to będziesz czynić, powtarzaj: «O Jezu, czynię to z
miłości dla Ciebie i za nawrócenie grzeszników w łączności z
Niepokalanym Sercem Maryi»". Matka Boża pokazała też dzieciom piekło, a w
nim wiele dusz potępionych, aby wzbudzić w nich grozę i tym większe
pragnienie ratowania grzeszników od ognia wiecznego. Zażądała także z
tej okazji, aby w każdą pierwszą sobotę miesiąca była przyjmowana
Komunia święta wynagradzająca. W końcu poleciła: "Gdy będziecie
odmawiać różaniec, to na końcu dodajcie: - O Jezu, strzeż nas od grzechu
i zachowaj nas od ognia piekielnego, wprowadź wszystkie dusze do nieba,
a zwłaszcza te, które wyróżniały się szczególnym nabożeństwem do
Niepokalanego Serca Maryi".
10 grudnia 1925 roku Matka Boża pojawiła się siostrze Łucji, pokazała
jej swoje Serce otoczone cierniami i powiedziała: "Spójrz, córko moja,
na to Serce otoczone cierniami, którymi ludzie niewdzięczni Mnie ranią.
(...) Ty przynajmniej staraj się Mnie pocieszać i oznajmij w moim
imieniu, że przybędę w godzinę śmierci z łaskami potrzebnymi do
zbawienia tym wszystkim, którzy w pierwsze soboty pięciu następujących
po sobie miesięcy wyspowiadają się, przyjmą Komunię świętą, odmówią
różaniec, towarzyszyć Mi będą przez 15 minut w rozważaniu tajemnic
różańca świętego w intencji wynagrodzenia".
Episkopat Polski wyprosił u Stolicy Apostolskiej przywilej odprawiania w
każdą pierwszą sobotę miesiąca (za wyjątkiem sobót uprzywilejowanych
liturgicznie) Mszy świętej o Niepokalanym Sercu Maryi. Warto z tego
przywileju korzystać i nadać nabożeństwu odpowiednią oprawę. We
wszystkie inne zwykłe soboty można odprawiać Mszę świętą wotywną o
Najświętszej Maryi Pannie.
13 października 1942 roku, w 15. rocznicę zakończenia objawień
fatimskich, papież Pius XII drogą radiową ogłosił całemu światu, że
poświęcił rodzaj ludzki Niepokalanemu Sercu Maryi. Polecił także, aby
uczyniły to poszczególne kraje w swoim zakresie. Pierwsza uczyniła to
Portugalia z udziałem prezydenta państwa. Polska była wówczas pod
okupacją hitlerowską. Prymas Polski, kardynał August Hlond w obecności
całego Episkopatu Polski i około miliona pielgrzymów uczynił to 8
września 1946 r. na Jasnej Górze przed obrazem Matki Bożej
Częstochowskiej. Papież Pius XII wysłał z tej okazji osobny list
gratulacyjny do Polski (23 grudnia 1946 r.). Jak widać, objawienia
fatimskie ukierunkowały kult Serca Maryi do czci Jej Serca
Niepokalanego. Nadto nadały mu charakter wybitnie ekspiacyjny, w czym
bardzo upodobnił się do kultu Serca Pana Jezusa, propagowanego w
objawieniach danych św. Małgorzacie Marii Alacoque.
Samo święto Serca Maryi zapoczątkował św. Jan Eudes już w roku 1643.
Wyznaczył je dla swoich rodzin zakonnych na dzień 8 lutego. On to
ustanowił zakon pod wezwaniem Serc Jezusa i Maryi (kongregacja
eudystów), ustalił odpowiednie pozdrowienie codzienne wśród współbraci
tego zakonu i napisał teksty liturgiczne: mszalne i brewiarzowe na dzień
święta. Wiemy także, że św. Jan Eudes pierwszy napisał dziełko na temat
kultu Serca Maryi. Ukończył je przed samą swoją śmiercią w roku 1680.
Wydane zostało drukiem w roku 1681. Papież Pius VII (+ 1823) zatwierdził
święto Najświętszego Serca Maryi dla niektórych diecezji i zakonów jako
święto lokalne. Papież Pius IX (+ 1878) zatwierdził teksty Mszy świętej
dla tego święta i oficjum brewiarza. Dla całego Kościoła święto
Niepokalanego Serca Maryi wprowadził papież Pius XII dnia 4 maja 1944
roku.