KATECHIZM RZYMSKO-KATOLICKI
KS. JÓZEF DEHARBE SI
CZĘŚĆ TRZECIA
–––––––
O sakramencie chrztu
1. P. Który sakrament jest najpierwszym i
najpotrzebniejszym?
O. Najpierwszym i najpotrzebniejszym sakramentem jest
chrzest.
2. P. Dlaczego jest chrzest najpierwszym
sakramentem?
O. Chrzest jest najpierwszym sakramentem, ponieważ
przed chrztem nie można przyjąć ważnie żadnego innego sakramentu.
3. P. Dlaczego chrzest jest najpotrzebniejszym
sakramentem?
O. Chrzest jest najpotrzebniejszym sakramentem,
ponieważ bez chrztu nikt nie może być zbawionym, według słów Chrystusa Pana: Kto
się nie odrodzi z wody i z Ducha Świętego, nie może wnijść do królestwa Bożego
(Jan III, 5).
4. P. Co jest chrzest?
O. Chrzest jest sakramentem, który człowieka przez wodę
i słowo Boże oczyszcza z grzechu pierworodnego, i z wszystkich grzechów przed
chrztem popełnionych, a zarazem w Chrystusie do życia wiecznego odradza i
uświęca, i czyni członkiem Kościoła.
*5. P. Dlaczego mówimy, że we chrzcie dzieje się to
wszystko przez wodę i słowo Boże?
O. Mówimy to dlatego, ponieważ chrzest udziela się
przez potrójne polanie głowy w kształcie krzyża wodą naturalną, i wymówienie
tych wyrazów: "Ja ciebie chrzczę w Imię Ojca, i Syna, i Ducha Świętego".
*6. P. Dlaczego mówimy, że chrzest św. oczyszcza
człowieka ze wszystkich grzechów?
O. Ponieważ we chrzcie odpuszcza Pan Bóg grzech
pierworodny, a dorosłym odpuszcza także wszystkie grzechy osobiste, przed
chrztem popełnione.
*7. P. Czy odpuszcza Pan Bóg we chrzcie także kary
za grzechy?
O. We chrzcie odpuszcza Pan Bóg także kary za grzechy,
tak doczesne, jak wieczne.
*8. P. Dlaczego mówimy, że chrzest odradza i
uświęca człowieka do nowego życia, i czyni go członkiem Kościoła?
O. Ponieważ chrzest nie tylko gładzi wszystkie
grzechy, lecz odmienia człowieka na duszy i czyni go nowym, miłym Bogu
stworzeniem, świętym dzieckiem Jego, które ma odtąd prawo do nieba i do wszystkich
łask, danych Kościołowi przez Jezusa Chrystusa.
* 9. P. Przez co dzieje się to odrodzenie i
uświęcenie duszy?
O. To odrodzenie i uświęcenie duszy dzieje się przez
łaskę poświęcającą, którą Duch Święty daje na chrzcie razem z cnotami Boskimi.
*10. P. Dlaczego mówimy, że chrzest odradza nas i
uświęca "w Chrystusie"?
O. Ponieważ człowiek, przyjmujący chrzest, tylko
dlatego dostępuje tych wszystkich łask, iż przez chrzest łączy się z Jezusem
Chrystusem, i staje się członkiem Jego Kościoła.
*11. P. Kiedy dał Chrystus Pan przykazanie chrztu św.?
O. Chrystus dał przykazanie chrztu św. przed
wniebowstąpieniem swoim, gdy rzekł Apostołom: Idąc tedy, nauczajcie
wszystkie narody, chrzcząc je w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego (Mt.
XXVIII, 19).
† 12. P. Kto może ważnie chrzcić?
O. W potrzebie nagłej może chrzcić ważnie każdy
człowiek; lecz jeśli nie ma nagłej potrzeby, powinien chrzcić miejscowy
proboszcz lub inny kapłan za jego pozwoleniem.
† 13. P. Jaką wodą trzeba chrzcić?
O. Trzeba chrzcić wodą naturalną, i ta wystarczy do
ważności chrztu, choćby nie była święcona. Ale gdzie można, trzeba chrzcić wodą
do chrztu umyślnie poświęconą.
† 14. P. Jaki zamiar powinien mieć ten, który
chrzci?
O. Ten, który chrzci, powinien mieć zamiar chrzcić
rzeczywiście, tj. czynić to, co czyni Kościół, czyli co zarządził Chrystus.
† 15. P. Co przyrzekamy Bogu na chrzcie św.?
O. Na chrzcie św. przyrzekamy Bogu: 1) wierzyć mocno i
stanowczo w naukę katolicką; 2) wystrzegać się grzechów i sposobności do nich,
i prowadzić życie cnotliwe.
† 16. P. Jak nazywamy to przyrzeczenie, Bogu na
chrzcie dane?
O. To przyrzeczenie, Bogu na chrzcie dane, nazywamy
przymierzem chrztu św., to jest ugodą zawartą między Bogiem a człowiekiem,
przyjmującym chrzest.
*17. P. Któż daje to przyrzeczenie w imieniu dzieci,
przyjmujących chrzest?
O. W imieniu dzieci, przyjmujących chrzest, dają to
przyrzeczenie rodzice chrzestni, to jest dorośli, którzy trzymają dziecko do chrztu.
† 18. P. O czym szczególnie powinni pamiętać
rodzice chrzestni?
O. Rodzice chrzestni są jakby duchownymi rodzicami
przyjmującego chrzest, i w jego imieniu składają wyznanie wiary i przyrzeczenie
na chrzcie św. Dlatego mają pamiętać: 1) że sami powinni być dobrymi i
gorliwymi katolikami; 2) że w razie śmierci lub nieudolności rodziców, mają
obowiązek starać się o religijne pouczenie i wychowanie tego dziecka; 3) że nie
mogą zawierać małżeństwa ani z ochrzczonym, ani z jego rodzicami.
*19. P. Czy dziecko, przyszedłszy do używania
rozumu, ma poprzestać na przyrzeczeniu, które dali rodzice chrzestni za nie?
O. Nie; dziecko przyszedłszy do używania rozumu, ma
samo uczynić to przyrzeczenie, i ponawiać przymierze chrztu św. często w
późniejszym życiu, szczególnie gdy przyjmuje sakramenty święte.
† 20. P. Czy chrzest z wody nie może być nigdy
zastąpiony?
O. Jeżeli przyjęcie chrztu z wody jest niemożebne,
natenczas chrzest z wody może być zastąpiony chrztem pragnienia lub chrztem
krwi.
† 21. P. Co jest chrzest pragnienia?
O. Chrzest pragnienia jest to szczera chęć przyjęcia
chrztu lub przynajmniej uczynienia wszystkiego, co Bóg dla zbawienia
postanowił, połączona z doskonałym żalem lub miłością Boga.
† 22. P. Co jest chrzest krwi?
O. Chrzest krwi jest to śmierć męczeńska, poniesiona
dla Chrystusa Pana.
Upomnienie: Nie zapominaj nigdy, co
przyrzekłeś Bogu na chrzcie św., i do czego upominał cię kapłan, podając suknię
białą i mówiąc: "Weźmij białą szatę niewinności, i zanieś ją niepokalaną,
przed stolicę Pana naszego Jezusa Chrystusa, abyś osiągnął życie wieczne".
Ponawiaj często, np. każdej niedzieli, przymierze chrztu świętego.
–––––––––––
Katechizm rzymsko-katolicki
podług Ks. J. Deharbe T. J. dla szkół ludowych. We Lwowie. NAKŁADEM ZAKŁADU NARODOWEGO IMIENIA OSSOLIŃSKICH.
1885, ss. 235-240.