KOMPENDIUM
TEOLOGII DOGMATYCZNEJ OGÓLNEJ
O. PARTENIUSZ MINGES OFM
DOKTOR ŚW. TEOLOGII I FILOZOFII
Część II.
O religiach niechrześcijańskich
§ 5. O religii żydowskiej po ustanowieniu chrześcijaństwa
Religia
mojżeszowa była tylko poprzedniczką religii chrześcijańskiej, została przez
Chrystusa już to dopełniona, już to zniesiona. Dlatego też po śmierci Chrystusa już
nie jest religią prawdziwą, a tym samym stała się religią fałszywą (1). Naród
żydowski nie przyjąwszy Chrystusa jako Mesjasza, przestał być narodem wybranym,
stał się narodem odrzuconym. Ciągle wyczekuje przyjścia Mesjasza, i dotąd
religia ta jest budowlą wciąż niewykończoną; ponieważ jednak Mesjasz już nie
przyjdzie, tym samym budowla ta musi pozostać niedokończoną, stała się ona
zgrzybiałą, ciałem bez ducha.
Chociaż religia żydowska z założenia swego i celu jest
czymś partykularnym i nacjonalnym, to jednak jej zwolennicy są rozproszeni
między wszystkimi narodami. Cały porządek, na którym się opierała, jak np. arka,
świątynia, ofiary, kapłani, już od ponad 1800 lat nie istnieje. Od czasu
śmierci Chrystusa nie było już żadnego prawdziwego proroka, który by pocieszył
naród i zwiastował lepsze czasy. Powstali wprawdzie liczni fałszywi prorocy i
fałszywi mesjasze, lecz żaden z nich nie mógł czynić cudów albo innym sposobem
dowieść, że jest posłany od Boga; przeciwnie: naród, który im uwierzył, wtrącili
w większą zgubę. Prawo mojżeszowe, które żydzi ciągle przechowują, nie może być
przestrzegane w większej i istotnej części, mianowicie co do prawa sądowego i
obrzędowego. Wszystko to jasno pokazuje, że naród żydowski ze swoją religią
został odrzucony przez Boga, tak jak to już przepowiedział prorok Daniel (a).
Według woli Bożej naród ten będzie trwał aż do końca
świata. Żydzi, zawsze zachowujący swoje starożytne święte Księgi, świadczą, że
proroctwa mesjańskie w nich zawarte są autentyczne, czyli że proroctwa
zapowiedziały coś, zanim się to wydarzyło i że nie są sfabrykowane post
factum przez chrześcijan, jak to zauważa św. Augustyn: (2)
"Dlatego wciąż jeszcze żydzi istnieją, aby ku swemu zawstydzeniu nosili
nasze Księgi. Kiedy bowiem chcemy wykazać poganom, że Chrystus był
przepowiedziany, przytaczamy im to właśnie Pismo. I aby przypadkiem nieskorzy
do wiary nie powiedzieli, że to my chrześcijanie je ułożyliśmy i że wraz z
Ewangelią, którą głosimy, wymyśliliśmy proroków, przez których wydawałoby się,
że jest przepowiedziane to, co my głosimy, wówczas przekonujemy ich na tej
podstawie, że wszystkie te pisma, w których Chrystus był przepowiedziany,
znajdują się u żydów... Żyd nosi dokument, na podstawie którego wierzy
chrześcijanin. Żydzi stali się naszymi księgarzami, tak jak zwykli niewolnicy
nosić za swymi panami książki, aby niosąc ustawali, a panowie czytając
wzrastali". (*) (b)
Compendium
theologiae dogmaticae generalis. Auctore P.
Parthenio Minges O. F. M. DOCTORE
SS. THEOL. ET PHILOS. ALUMNO PROVINCIAE BAVARICAE.
Editio secunda emendata et augmenta. Ratisbonae 1923, ss. 97-98 (nn.
162-163).
Z języka
łacińskiego tłumaczył Mariusz Gruszeczka.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Nihil obstat.
R
o m a e , die 2. Februarii 1922.
Fr. M. Albertus O'Neill O. F. M.
–––––––––
Imprimi potest, servatis servandis.
R
o m a e , die 11. Februarii 1922.
Fr. Bernardinus Klumper O. F. M.,
Min. Glis.
–––––––––
Imprimatur.
M o n a c h i
i , die 11. Februarii 1923.
Dr. M. Buchberger,
Vic.
Gen.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Przypisy:
(1) Zniesienie prawa
starozakonnego dokonane samo przez się przez śmierć Chrystusa, ogłoszone
zostało w dniu Pięćdziesiątnicy; jednakże przez pewien czas dozwolone było zachowywanie
tego prawa, co też sami Apostołowie po części czynili, ale to przestrzeganie
starotestamentowego prawa nie było już konieczne. Przepięknie mówi w związku z
tym Duns Szkot (4. d. 3, qu. 4, n. 5): "Stare prawo nie było samo w
sobie złe tak jak to jest z bałwochwalstwem, i dlatego nie musiało być
natychmiast odrzucone... ale winna była być Synagoga z uszanowaniem pogrzebana,
aby było okazane, że była dobra w swoim czasie".
(2) Objaśnienie Ps.
56, 9; M. 36, 666.
(*) Por. Hettinger,
Lehrbuch der Fundamentaltheologie,³ 1913, I, 433 ss. – Döllinger, Heidentum
und Judentum. 1857, p. 854
ss. – Schanz, Apologie des Christent. ed. 2, II, 266. – Wilmers, De
religione revelata, 1897, 475 ss.
(a) Dan. 9, 26 sq.
(b) Por. 1) Tekst oryginalny: P. Parthenius
Minges OFM, De religione judaica postchristiana. 2) Dr
Anna Danuta Drużbacka, Moralne oblicze kwestii żydowskiej w świetle
nauki św. Tomasza z Akwinu.
(Przyp. (a) i (b) od red. Ultra montes).
