Egzorcyzmy to posługa uwalniania
od wpływu zła, którą pełnił Jezus Chrystus i którą zlecił czynić swoim uczniom
słowami: "Uzdrawiajcie chorych, wskrzeszajcie umarłych, oczyszczajcie
trędowatych, wyrzucajcie złe duchy" (Mt 10:8). Egzorcyzm (gr. exorkizein
"wyklinać") jest rozkazem wydanym w imię Boga demonowi, aby ten
wyszedł z osoby, zwierzęcia, miejsca lub rzeczy. To szczególna forma
błogosławieństwa (sakramentalium), które kapłan udziela człowiekowi w
określonych sytuacjach i potrzebach.
Pod ogólnie rozumianą nazwą egzorcyzmu można
rozumieć:
- Egzorcyzm uroczysty (wielki, publiczny), który ma na celu wyrzucenie złego ducha z opętanej osoby oraz uwolnienie od wpływów demonicznych. Jest odprawiany wedle zaleceń Rytuału rzymskiego przez ordynariusza diecezji, np. biskupa. Egzorcystą może być także każdy kapłan, który działa jako egzorcysta w imieniu i autorytecie Kościoła na mocy władzy otrzymanej w święceniach kapłańskich.
- Egzorcyzmy prywatne (mniejsze, proste) to modlitwy do indywidualnego odmawiania przez wszystkich wiernych, np. w chwilach pokus i dręczeń pochodzących od złego ducha. W ten zakres wchodzą również Modlitwy o uwolnienie, czyli modlitwy wstawiennicze, z których mogą korzystać wszyscy kapłani i wspólnoty religijne pod przewodnictwem kapłana lub diakona. Choć te modlitwy mają za zadanie uwolnienie od wpływów demonicznych, to nie są egzorcyzmami w ścisłym tego słowa znaczeniu. Modlitwy takiej nie powinno przeprowadzać się w przypadku stwierdzenia opętania, kiedy potrzebny jest egzorcyzm uroczysty. Takie modlitwy nie zawierają formuł egzorcyzmu uroczystego z Rytuału rzymskiego.
- Egzorcyzm chrzcielny włączony od początków chrześcijaństwa w sakrament chrztu świętego jako specjalna modlitwa.
- Stosowanie egzorcyzmowanej wody, oleju, soli i kadzidła przez każdego wiernego w odpowiednich sytuacjach. Woda, olej, sól, kadzidło może zostać pobłogosławione przez każdego kapłana zgodnie z modlitwą Rytuału rzymskiego.
Często za praktyki uwalniające zabierają się
osoby nieświadome zagrożenia, np.: świeccy, bioenergoterapeuci, wróżki,
zaklinacze i inni. Ich działania cechują się tym, że w pierwszym etapie
następuje pozorne polepszenie stanu dręczonej osoby (jest to efekt placebo albo
zwodzenie szatańskie), po czym dolegliwości wracają z większą siłą. Należy
zatem wystrzegać się takich "uzdrowicieli" zdając się na pomoc
kapłanów egzorcystów.
Błogosławieństwo otrzymane z rąk kapłana nie
będzie skuteczne, o ile otrzymująca je osoba nie będzie miała woli nawrócenia,
tj. zerwania z grzechem. Nie można pozostawiać diabłu otwartych drzwi do
własnej duszy, ponieważ ten może wrócić i atakować ze zdwojoną siłą. Jezus
w Ewangelii wg św. Mateusza uczy nas, że "Gdy duch nieczysty
opuści człowieka, błąka się po miejscach bezwodnych, szukając spoczynku, ale
nie znajduje. Wtedy mówi: Wrócę do swego domu, skąd wyszedłem; a przyszedłszy
zastaje go nie zajętym, wymiecionym i przyozdobionym. Wtedy idzie i bierze z
sobą siedmiu innych duchów złośliwszych niż on sam; wchodzą i mieszkają tam."
Zatem właściwym celem egzorcyzmu nie jest samo wyrzucenie złego ducha i
odcięcie jego wpływów, ale przede wszystkim nawrócenie danego człowieka i skierowanie
go na drogę żywej wiary. Podstawę uwolnienia stanowi nawrócenie się i
zerwanie ze złem.
