Bł. Czesław urodził się około roku 1180 w Kamieniu na Śląsku Opolskim jako syn Eustachego i Beaty z Tęczyna.
Uzdolniony i pełen szlachetnego zapału młodzieniec wysłany został
przez swego stryja Iwona, biskupa krakowskiego, do Włoch – na studia
prawnicze i teologiczne. Po ich ukończeniu został kanonikiem i kustoszem
kolegiaty w Sandomierzu. Wraz ze swoim kuzynem, św. Jackiem Odrowążem,
powtórnie udał się do Rzymu, towarzysząc biskupowi Iwonowi w jego
urzędowej podróży. Tam poznał św. Dominika Guzmana i otrzymał z jego rąk
– wraz ze św. Jackiem – habit zakonny.
Pozostając pod osobistym kierownictwem świętego Patriarchy przez trzy
miesiące, szybko przejął jego cnoty, zwłaszcza pokorę, czystość serca i
posłuszeństwo, ducha umartwienia i modlitwy. Wysłany do czeskiej Pragi,
założył dwa klasztory braci, w których oblókł ponad stu nowicjuszy,
między innymi biskupa praskiego. Założył też klasztor sióstr, w którym
królowa Małgorzata przyjęła habit jako konwerska.
Opuściwszy Czechy, głosił Słowo Boże w Saksonii, w Prusach, na Pomorzu, w
Polsce, na Morawach i na Śląsku, potwierdzając mowę cudami. Od roku
1232 przez sześć lat był drugim – po św. Jacku – prowincjałem Polski.
Następnie założył klasztor św. Wojciecha na Śląsku i został jego
przeorem. W 1242 roku podczas nawały tatarskiej obchodził mury
Wrocławia, błagając Boga o pomoc. Wstawiennictwu tych modlitw
przypisywane jest uratowanie miasta.
Zmarł 15 lipca 1242 r. Jego relikwie spoczywają w kościele dominikanów
we Wrocławiu – w bocznej kaplicy, która w sposób cudowny została
zachowana przed straszliwymi zniszczeniami II wojny światowej.
