,,Z miłości i czci dla rodziców i rodziny wyrasta miłość do
społeczeństwa, w którym się wyrosło, zwana miłością ojczyzny lub
patriotyzmem. Obie te nazwy świadczą, że idzie tu poniekąd o
przedłużenie i rozszerzenie tego, co każdy winien jest swemu ojcu.
Nieraz można spotkać się z mniemaniem, że patriotyzm jest czymś dobrym i
koniecznym, a nacjonalizm jest jego zwyrodnieniem. Jest to pogląd
zupełnie fałszywy, każdy bowiem z tych wyrazów odnosi się do czego
innego. Nacjonalizm oznacza doktrynę o
życiu narodowym, jego źródłach, obowiązkach, zakresie, słowem o roli,
jaka w planie Bożej Opatrzności przysługuje obyczajom, które są istotnym
wiązadłem jedności narodowej. Temu zagadnieniu poświęciliśmy § 19 (t.
I). Tymczasem patriotyzm oznacza cześć, którą człowiek winien mieć dla
tej społeczności, która go wychowała, a więc państwa i narodu, a
właściwie pewien zespół cnót, łączących się z tą czcią i będących jej
podłożem.
Jak nacjonalizm
ma różne odcienie i zabarwienia, z których jedne są mniej, inne bardziej
uzasadnione, tak i patriotyzm ma objawy o rozmaitej wartości.
Nacjonalizm jest doktrynalnym uzasadnieniem cnót składających się na
patriotyzm i jako taki nie może mu się przeciwstawiać. To, co
przeciwstawia się patriotyzmowi jako jego zwyrodnienie, to szowinizm, w
którym główną rolę odgrywa nie miłość swojego narodu, ale niechęć do
obcych. Jak szowinizm jest owocem fałszywych doktryn nacjonalistycznych,
hołdujących płytkiemu pozytywizmowi i egoizmowi, tak zdrowy patriotyzm
jest owocem głębokich przemyśleń nad narodem i jego rolą w moralnym
życiu człowieka. Najlepszym dowodem tego, że patriotyzm i nacjonalizm
nie są tym samym, jest często obserwowany fakt gorącego patriotyzmu u
ludzi, którzy nic nie słyszeli o doktrynach nacjonalistycznych, albo
którzy je potępiają, nie wiedząc o co w nich chodzi, a pomimo to żyją
według nich. Nie mniej świadczy o tym istnienie krzykliwych
nacjonalistów, których życie wcale nieraz nie świadczy o ich
patriotyzmie."
Fragment Katolickiej etyki wychowawczej, tom II, część 2
Za: https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1085117581673928&set=a.348095165376177&type=3&theater
* Tytuł od Redakcji strony Bractwa
